قیزیل قلم آذر Qizil Qelem

دؤكتورحسين محمدزاده صديق[1] ادیبان آذربایجان نیز چون وطنمان و زبان مادریمان همواره مظلوم واقع شده اند. نگاهی هرچند کوتاه به تاریخ معاصر آذربایجان نشانگر این امر است که زبان مادری ما با وجود خدمات هزاران ساله اش به دنیای بشریت و دارا بودن صفحات زرینی از ادب و هنر، امروز از طرف عده ای ضد بشر و شوونیست به انواع تهمتها و توهینها معروض مانده و جلوی روند بالنده و شکوفایی بی نظیر زبان و ادب ترکی را در میهن عزیزمان گرفته می شود. ادیبانی که امروز نسبت به زبان و ادب بومی خویش عشق می ورزند از این جور و ستمها محفوظ نیستند.دکتر صدیق از جمله نویسندگان خستگی ناپذیر، شاعری متعهد و مترجمی با قلمی برنده است که سالها در برابر ستم شاهنشاهی و شاه غدار پهلوی ایستاد. با وجود زندان و تبعید و انواع دیگری از آزارهای ضد انسانی رژیم ستمشاهی لحظه ای از حقوق حقه ی ملتش غافل نشد و شمشیر قلم را بر زمین ننهاد. با تمام وجود و توانش نوشت و بیش از 100 جلد کتاب تقدیم تاریخ ملت خویش کرد. صدها مقاله منتشر کرد، کتابها ترجمه نمود، عالمان سرزمینش را شناخت و شناساند. هر دری را که بر رویبش بستند دری دیگر بگشود؛ چون از در برونش کردند از پنجره بازآمد. وقتی اورا از نوشتن کتاب جلوگیری کردند راه به مجلات یافت. وقتی از برنامه های رادیو و تلویزیون باز داشتند دست به کار ترجمه زد. در هر صورت دست از تلاش و آفرینش بر نداشت. او، نه برای خود، بلکه برای نگارش دردهای ملت و ادبیات و فرهنگش تلاش می کرد.او طالب شهرت نبود و گرنه، این همه اسم مستعار و تخلص برای خود و نوشته هایش انتخاب نمی کرد. از میان نامهای مستعار او می توان به موارد زیر اشاره کرد: : ح. صديق، حسين دوزگون، حسين سرخابلي، حسين محمود اوغلو، حسين دده لي، ح. حق، صفدر شم قیزیل قلم آذر Qizil Qelem...

دکتر محمدرضا باغبان کریمیچکیده:به جرأت می توان گفت که هنوز ادبیات آذربایجان بسیاری از آفرینشگران و آثار ادبی خود را نشناخته است و هنوز صدها اثر ارزشمند زیر غبار سالیان دراز پنهان مانده است. نکته ای دیگر نیز در اینجا نهفته است و جای طرح آن در ادبیات غنی آذربایجان خالیست و پژوهشی درخور آن به انجام نرسیده است، و آن بررسی متون نثر در عرصه ی ادبیات ترکی است که برخلاف آنچه شایع است و بر عدم وجود متونی غنی در این عرصه تاکید می شود و چنین مطرح می گردد که ادبیات ترکی منحصر به شعر و شاعری است؛ اما اطمینان داریم که با پژوهشی جاندار و عمیق در این عرصه، عمق و گستره ی وسیع این شاخه از ادبیات و علوم نیز آشکار خواهد شد. نسخه های خطی پیدا شده در همین سال های اخیر نشانگر وجود گنجینه ای پر بهاء است که یکی بعد از دیگری از زیر خاکستر ایّام بیرون می آیند. یکی از درخشانترین مرواریدهای ادبیات ما، کلیله و دمنه است که افتخارالدین محمد بکری قزوینی در دهه های نخستین سده ی هفتم هجری به زبان تورکی نگاشته است. کتاب کلیله و دمنه سرشار از آموزه­های اخلاقی و تربیتی است که در قالب داستانهای حیوانات نوشته شده است. این شخصیت برجسته ی تاریخ، در عین حالی که دانشمندی پر مایه بود امیرتومانی پرتوان و محبوب نیز بوده است. این شخصیت تاریخی همچنان که منابع تاریخی از او یاد می کنند توجه خاقان های بزرگ زمان را بسوی خود معطوف کرده بود و آنان تربیت فرزندان خود را با اطمینان بدو سپرده اند تا زبان ترکی و علم کشورداری را بدانان بیاموزد. امروز آنچه برای تاریخ ادبیات ما بسیار حائز اهمیت است شناختن آفرینش ادبی و علمی این دانشمند کم­شناخته شده است که این مقاله ضمن بررسی و معرفی خلاقیت وی، تلاش دارد جایگاه اثر او را در تاریخ ادبیات قیزیل قلم آذر Qizil Qelem...

شعر، اصلینده عادی دانیشیقدا دیله گتیره بیلمه‌دیگیمیزلری، تأثیر ائدیجی بیر شیوه ایله بیان ائتمك اوچون یارانمیشدیر. یاخشی شعر ایسه اودور كی، عادی دانیشیق و عادی دیل علیهینه عصیان قیلسین و شاعری دیله گله بیلمه‌ین سؤزلری دئمگه وادار ائتسین.بئله شعرین سؤزجوكلری، جمله بیچیمی، بیان شیوه‌سی و هر نه‌یی بكر و آری و دالغالی اولاجاقدیر. بئله شعره ایسه هر قالیبدا اولور اولسون، «یئنی شعر» آدی وئرمك اولار و شاعرینه‌ده یئنیچی دئمك ممكن گله‌جكدیر. بئله شاعر، هم درینلیكده و همده سطحده حركت ائدیر، الهام حالتینده گئرچكلیگه و حقیقته ال تاپیر و خیال یئلكنی ایله گئرچك دُنیادا اوچور و عادی انسانلار اوچون «معمالار» یارادیر.الینیزده اولان شعر مجموعه‌سی‌نین شاعری احد زمانی (آنیر قوجام) بئله بیر شاعردیر. او شعرلرینده یئر به یئر عینی و ذهنی تصویرلر وئریر.شاعرین وئردیگی تصویرلرده، بیر گیزلی خیال هاله‌سی یاتمیشدیر. بو گیزلی خیال هاله‌سینی تاپماق و تانیماق، عادی اوخوجویا البته كی چتیندیر. شاعر اونونلا یاشامیشدیر، همده ایچ دُنیاسیندا.دئمك ایسته‌ییرم كی بو شاعرین شعرلرینی باشا دوشمك و دوشونمك اوچون اونون ایچ دُنیاسینا جومماق و بو دُنیانی تانیماق گره‌كدیر. شاعرین شعرلرینده وئردیگی تصویرلر، البته كی عینی تصویرلردیرلر. تامامیله عینیّتدن دوغولموشدور. هرگون راست گلدیگیمیز یاغیشدیر، چال كیشی دیر، اولدوزدور، ایلدیریم‌دیر، آیدیر و . . . لاكین بونلارین هره‌سینده بیر ایچ معنادا واردیر، یاغیشدان مقصد، «رحمت الهی»، چال كیشی‌دن منظور «پیر كامل»، اولدوزدان هدف «یول گؤسترن علامت»، ایلدیریمدان غرض، «قبض و بسط عرفانی» و بو كیمی مضمونلاردیر. وئردیگی كیچیجیك تصویرلرده بعضاً بیر دریا معنا واردیر:یاشید مئشه‌لر برابر یئتمه‌دیلر:بی قیزیل قلم آذر Qizil Qelem...

اهمیت سلسله قاجاریان در تاریخ'>تاریخمتن سخنرامیم. کریمی 29/05/1401قاجاریان در مقطع حساسی از تاریخ جهان پدید آمده اند. در عین حال برای تاریخ ایران نیز اهمیت فوق العاده ای دارند. دلایل عمده ای بر اهمیت این مقطع تاریخی وجود دارد نخست آنکه سرچشمه بسیاری از مسائل امروزی در همین دوره پدید آمده و منشاء بسیاری از تحولات و دگرگونی های وطن ما در این دوره اتفاق افتاده است. جهان نیز تحولات وسیعی را بخود دیده و اساس و نطفه ی تحولات اروپا و اندیشه های بعدی جهان در سده ی 18 و 19 بسته شده است. بسیاری از کشفیات، اختراعات، پیدایش علوم گوناگون در همین دوره رخ داده است؛ جنگ های ملی، اندیشه استعمار حاصل برخورد قدرتهای مطرح در این سده ی پُر تلاطم بوده است. چهره های علمی – هنری و اندیشگی بسیاری رخ می نمایند. عصر عصر روشنگری است، صنعت چاپ، تولید و پخش اندیشه را مهیا ساخته و بزرگانی مانند: بتهوون، شوبرت، گوته، ژان ژاک روسو، ویکتور هوگو، دیدرو، کانت، و مکتب های علمی – فلسفی مختلف پا به میدان می گذارند؛ مسلم آنکه کشور ما نمی توانست از این تحولات بدور باشد، بویژه آنکه در مرکز این برخوردها قرار داشته است. نگاهی به این اوضاع مساله را آسان می کند. از یک سو همسایه شمالی – روسیه براساس وصیت پتر کبیر تلاش دارد به آب های گرم دسترسی پیدا کند. از سوی دیگر انگلیس بدنبال دست یافتن به هندوستان که سرشار از ثروت های حاضر و آماده بود می باشد و راهی جز گذر از ایران نمی بیند. از دیگر سو، فرانسه نیز چشم طمع به هند دوخته و در ایران با انگلیس و روس به همدیگر شاخ و شانه می کشند. رقابت ها در منطقه ی ما صورت می گیرد و هر کدام روشها و شیوه های خود را دارند. از دیگر سو، ایران نیز در چنین بحبوحه ی تحولات پا به پای آنان و گاه در تقابل و قیزیل قلم آذر Qizil Qelem...